ژئوممبران (Geomembrane) ، ورق ژئوممبران :

ژئوممبران به عنوان یک غشای مصنوعی غیر قابل نفوذ است که با پایه خاک، سنگ و زمین یا هر ماده دیگری که مربوط به مباحث ژئوتکنیک و ژئوسنتتیک باشد، به عنوان بخش جدایی ناپذیر از یک پروژه ساخته شده توسط بشر است . این غشاء ها ورق های نازکی از مواد پلیمری هستند، که گاهی از اشباع ژئوتکستایل با اسپری آسفالت، الاستومر یا ژئوکامپوزیت های قیر، چند لایه و به شکلی کاملا انعطاف پذیر ساخته می شوند. این ورق ها حاوی مواد نشتی هستند ،که برای مهارخوردگی، سوراخ شدگی، پارگی و کاربردهایی با دمای بالا را دارد. همچنین از آنها در پروژه های عظیم ساختمانی، کشاورزی، راه سازی، تونل ها و بزرگراه ها... استفاده می شود. 

دانلود کاتالوگ مهرگام آذر صنعت : کلیک کنید

به هنگام نصب با استفاده از فرآیند آب بندی ساده و سریع به راحتی قابل ترمیم می باشند . از سویی  دیگر یکی از بزرگترین مشکالت در صنعت راه وراه سازی و استخر های ذخیره آب کشاورزی وجود مستقیم اشعه UV (اشعه ماورای بنفش) است که عایق های ژئوممبران با توجه به داشتن مواد پلیمری استاندارد در برابر این اشعه مقاومت بالایی از خود نشان میدهند از دیگر مزایای این عایق ها این است که تولید آلودگی نمی کنند و برای محیط زیست بسیار مناسب هستند چرا که ماندگاری آنها طولانیست پس با اختلاف بسیار زیاد جزء رایج ترین ها هستند.

این ورق ها بر فروش ژئوسنتز تسلط کامل دارند. از اصلی ترین خصوصیات فیزیکی این عایق ها در هنگام تولید می توان: تراکم، ضخامت، شاخص های جریان ذوب، وزن ، انتقال بخار، کشش  و مقاوت را نام برد .

از انواع آنها به صورت مختصر به شرح ذیل می باشد:

پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)

پلی اتیلن با چگالی کم خطی (LLDPE)

پلی وینیل کلراید (PVC)

پلی پروپیلن انعطاف پذیر (FPP)

پلی اتیلن کلروسولفوناته (CSPE)

ترپلیمر اتیلن پروپیلن دین (EPDM)

با توجه به تنوع بسیار زیاد عایق های ژئوممبران، موسسات تحقیقاتی ژئوسنتتیک و ژئوتکنیک پیوسته در حال آزمایشات تخصصی بر روی این پوشش های پلیمری هستند. به عنوان مثال می توان از آزمایشات مکانیکی یادکرد که این آزمون با تکیه بر انواع مقاوت های عایق ها صورت میگیرد .مانند: مقاوت کششی و کشیدگی، مقاوت در برابر پارگی، مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر پنچری و مقاومت برشی . از سویی دیگر این آزمایشات مکانیکی و فیزکی می توانند نظارت کامل بر جلوگیری از روند تخریب پلیمری داشته باشند. مانند قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش، تخریب رادیو اکتیو،تخریب بیولوژیکی، تخریب حرارتی ، منبسط و منقبض شدن، تخریب اکسیداتیو.

 به عنوان مثال در استرالیا ژئوممبران ها با عرض های 7 یا 8 متر ولی با ضخامت های متفاوت از 1 ، 5/1 ، 2. 5/2 میلی متر تولید و نصب میشوند. این ژئوممبران های قابل حمل هستند و رول آهای آن را می توان جابه جا کرد و در هرکجا میتوان بارگیری کرد.

 با پیشرفت علم و تکنولوژی در جهان تغییرات زیادی در زندگی مردم به وجود آمده به عنوان مثال: آسفالت، قیر و مخلوط مواد شیمیایی جای خود را به انواع محصولات ژئوسنتتیک و عایق های ژئوممبران داده است که این خود جزء بزرگ ترین دستاوردهای انسان می باشد؛ چرا که باعث ایمن تر شدن جاده ها، بزرگراه ها، ساختمان ها و همچنین کنترل منابع طبیعی و ذخیره سازی آب شده است.

در دهه 1950 در اروپا مخصوصاً درکشورهایی مانند فرانسه، بلژیک، هلند، اتریش و سوئیس از قیر برای درست کردن آسفالت برای راه سازی، مخازن نفت و گاز و پتروشیمی، ساختمان سازی و باندهای هواپیما استفاده شده است.

بعد از گذشت سال ها با انجام آزمایشات متنوع شیمایی،کنترل مواد مختلف و اثرگذاری آنها برروی یکدیگر کم کم محصولات ژئوسنتتیک قدرت بیشتری گرفتند. لازم به ذکر است که این آزمایشات و تحقیقات برای بهتر شدن، همچنان ادامه دارد و محققان نتیجه آزمایشات به روز خود را به مهندسان اعلام می دارند.

 جهت مشاهده نمونه پروژه های ژئوممبران به منوی نمونه پروژه کلیک کنید

• موارد استفاده ژئوممبران

* از موارد استفاده ژئوممبران های پلی اتیلن در کشاورزی، مزارعات، باغات، سموم آفت کش است که با توجه به نوع خاک آن ضخامت مورد نظر بررسی شده و نصب می گردد. اما هر چقدر ضخامت این ژئوممبران های پلی اتیلنی بیشتر باشد عمر آنها طولانی تر خواهد بود. به عنوان مثال؛ برای حوضچه های شیرابه دفن زباله از ژئوممبران های پلی اتیلنی با ضخامت 2 میلیمتر، درحالیکه برای عایق بندی حوضچه های فاضلاب از ژئوممبران های پلی اتیلنی با ضخامت 1 میلیمتر استفاده می کنند.

*یکی دیگر از استفاده های دیگر ژئوممبران های پلی اتیلنی، در مخازن نفت و گاز و پتروشیمی می باشد که با توجه به نوع مخزن و شرایط آن و همچنین ضخامت، چگالی، کشش برای انتخاب ورق های پلی اتیلنی انجام می شود. معمولا ژئوممبران های پلی اتیلنی طی آزمایشات مختلف و استانداردها در آزمایشگاه های معین ارزش گذاری شده و باتوجه به نوع مخازن، ضخامت آنها مورد تایید و بررسی قرار میگیرد.

به عنوان مثال؛ میزان گرمایش، خنک شدن، فشردگی، پوسیدگی، مقاومت، از هم پاشیدگی ژئوممبران های پلی اتیلنی از مواردی است که با دقت باید بررسی شوند. از موارد مصرفی دیگر عایق های ژئوممبران پلی اتیلینی به کاربردن آنها در بخش دفن زباله هاست که این بخش بسیار مهم است برای کنترل آلودگی محیط زیست زیرا که دفن نامناسب زباله می تواند آلودگی بسیار بدی برای یک جامعه به وجود بیاورد که معمولا لندفیل را به همراه یک لایه ژئوممبران با ضخامت مورد نظر نصب میکنند تا از بروز آلودگی ها در محیط زیست جلوگیری شود.

در نهایت تاثیر آلودگی بر محیط زیست فقط مربوط به انسانها نخواهد شد بلکه آلودگی آب، دفع زباله ها به صورت غیر استاندارد، کنترل پسماند های فاضلابی هم می تواند تاثیر بسیار زیادی بر محیط زیست داشته باشد. آنچه که دراین بین بسیار اهمیت دارد ، استفاده و انتخاب موادیست که برای کنترل منابع آلودگی و محیط زیست مورد استفاده قرار میگیرد.

• ارتباط بین ژئوممبران ها و محیط زیست

ژئوممبران های پلی اتیلنی با چگالی بالا (HDPE)، که برای کاربردهای مختلف در محیط زیست مورد استفاده قرار می گیرند مانند بهداشت جامعه که می توان، محله های دفن زباله، حوضچه های مایع زباله، پسماند مایع، حوضچه های هوادهی فاضلاب ها، مخازن نفتی، گازی و پتروشیمی ارا نام برد. ژئوممبران های پلی اتیلنی با توجه به  ضخامت و جنس استانداردی که دارند در مقابل مکانیسم های حرارتی و شیمیایی و چه بسا اشعه UV از خود مقاومت خوبی نشان می دهند. که جلوگیری میکند از ترک خوردگی، کشیدگی، پوسیدگی و پودر شدن آن ها زیرا که دارای نفوذپذیری کم هستند. 

• معایب عایق های ژئوممبران :

• کاهش مقاومت روسازی.
• وزن زیاد آن برای حمل کردن گران تر خواهد بود.
• نصب آن دشوار و زمان بر اما درعین حال اصولی است.
• زمان اجرای سختی دارد. (در بعضی از مناطق با توجه به شرایط جوی امکان نصب وجود ندارد مثلا بارندگی، طوفان، بادهای شدید تأثیر زیادی در نصب این عایق ها وجود دارد)
• به دلیل لیز بودن سطح عایق های ژئوممبران، بهتر است که بعد از نصب حتما اطراف استخر ها را با فنس ایمن کرد . محلی نامناسب برای شنا کردن، در استخر های ذخیره آب کشاورزی که با ژئوممبران عایق بندی می شوند.

• مزایای عایق های ژئوممبران :

• ایمنی و استاندارد بیشتر نسبت به آسفالت و قیر دارند.
• تأثیر بسیار زیادی در کنترل محیط زیست دارند.
• تأثیر درکاهش ترافیک مخصوصاً درشهرهای شلوغ و پررفت و آمد.
• کاهش تابش خیره کننده سطح جاده ها از چراغ های جلو.
• بهبود در مصرف سوخت اتومبیل ها.
• کاهش در سایش لاستیک های اتومبیل ها.
• کمک در تخلیه سریع آب های سطحی.
• کنترل منابع طبیعی.
• ذخیره سازی بهینه مصرف آب.
• دارای عمر بالای 50 سال.
• متصل شدن لایه های ژئوممبران به یکدیگر با استفاده از دستگاه های جوش کاری مخصوص.
• ارزان قیمت نسبت به سایر مصالح.
• مقاومت بالا در برابر اشعه ماورای بنفش.
• مقاومت عالی در برابر واکنش های شیمایی.
• مقاومت بالا در برابر سرما و گرمای بیش از حد.
• انعطاف پذیری بالا در برابر سطوح و شیب های مختلف.
• مقاومت بالا در برابر یخ زدگی، پوسیدگی، ترک خوردگی، پاره شدن.
• مناسب برای استخر های ذخیره آب کشاورزی در شکل ها و متراژ های متفاوت (دایره ، مربع، مستطیل ...).
• نفوذ پذیری پایینی دارند.
• امکان اتصال قوی و محکم فقط با لوله های پلی اتیلنی.
• دارای آزمایشات کنترل کیفیت به روز.
• رشد گیاهان در زیر لایه ها امکان پذیر نیست چرا که نور آفتاب به هیچ عنوان در آن نفوذ نخواهد کرد.

نوشتن دیدگاه